Dlaczego lubimy wełniane dywany?

Wełnianymi dywanami zachwycano się od wieków. Dawniej pojawiały się jedynie we wnętrzach u najbogatszych, ponieważ trzeba było wydać fortunę na sprowadzanie ich z odległych krajów. Przywożono je z dalekiego Wschodu tzw. Orientu, toteż nazwano je orientalnymi. Do dzisiaj najbardziej poszukiwanymi są te produkowane w byłej Persji (dzisiejszy Iran), stąd ich nazwa dywany perskie. 

Perski dywan (Ardabil z Muzeum Wiktorii i Alberta w Londynie)

Obecnie dywany z owczej wełny ciągle należą do najdroższych, ale nie musimy się rujnować, aby je zdobyć. Są one dostępne w każdym sklepie z dywanami, każdym salonie meblarskim i oczywiście w Internecie. Owcza wełna dominuje na rynku dywanów z włókien naturalnych, i sprzedawcy prześcigują się w oferowaniu różnorodnej kolorystyki, wzornictwa, rozmiaru, jakości, materiału i ich cen. Każdy znajdzie coś dla siebie. Ale przed dekorowaniem i dokonaniem zakupów warto bliżej przyjrzeć się dlaczego są one tak popularne:

Sprzedaż dywanów wełnianych w lokalnych sklepach w Chicago

1)      Po pierwsze owcza wełna jest bardzo trwała. Jej włókna są wyjątkowo elastyczne i sprężyste. W zestawieniu z innymi włóknami w testach wytrzymałościowych zajmuje ona bardzo wysokie miejsce, ponieważ potrzeba ponad 10.000 zgięć, aby przerwać włókno wełny. Dla porównania, jedwab wytrzyma 2.400 zgięć, a rayon z wiskozy (najsłabsze włókno na świecie) przerwie się już po 70-ciu. Odporność na ścieranie i odkształcenie, powoduje, żę wełniane dywany długo zachowują swoją strukturę, wzór i kolor bez zmian.  

2)      Wełna jest dostępna w bardzo szerokiej gamie kolorów, bo doskonale nadaje się do farbowania. Nie tylko z łatowścią akceptuje ona barwniki (lepiej niż jakikolwiek inny materiał), ale ma zadziwiająco dużą odporność na odbarwienie pod wpływem światła. Z upływem czasu kolory wełnianych dywanów nabierają patyny, co nadaje im dodatkowego uroku i wartości.

3)      Kolejny atut wełny to jej wspaniała miękkość, puszystość i delikatność w dotyku. 

4)      Zaletą wełny jest trudnopalność. Wełna nie pali się otwartym ogniem, bo wełniane włókna nie podsycają płomieni. W przeciwieństwie do większości syntetycznych włókien, które palą się jak szalone, włókna wełniane są samozagaszające. Dlatego dywany z wełny zalecane są do pomieszczeń gdzie pali się w kominku lub gdzie pali się papierosy.

5)      Wełna posiada naturalną odpornością na wodę. Oznacza to, że kiedy wylejemy na wełniany dywan ciecz będzie ona przez pewien czas zatrzymana na powierzchni zanim zacznie wsiąkać.

6)      Naturalna zawartość wilgoci w wełnie daje dywanom dobre właściwości antyelektrostatyczne, dlatego też dywany wełniane nie elektryzują się (nie „kopią”).

7)      Dywany z wełny są doskonałymi izolatorami akustyki, a zatem tłumią w pomieszczeniach dźwięki. Stąd też ich zastosowanie w korytarzach luksusowych hoteli.  

8)      Wełniane dywany są produktem ekologicznym. Wełna pochodzi od zwierząt, które regularnie strzyże się, a więc jest odnawialna. Wełna to również surowiec biodegradalny, a więc nie zanieczyszczający środowiska, ale wracający do jego naturalnego obiegu.

9)      Wadą dywanów wełnianych jest niewątpliwie ich cena, ponieważ wełna jest droga.

10)   Wełniane dywany są dość łatwe do czyszczenia wodą i parą, jednak jeśli się ich regularnie nie odkurza stwarzają one odpowiednie warunki do rozwoju roztoczy i moli; zatem nie są polecane dla alergików.

 Dywany z wełny są dostępne w niezwykle szerokiej gamie kolorów 

o niezliczonych wzorach, zarówno tradycyjnych (po lewej) jak i nowoczesnych (po prawej). 

  Przykłady tradycyjnych i współczesnych naturalnych dywanów z wełny

Kiedy mówimy o dywanach z wełny, ogólnie przyjmuje się, że rozmowa dotyczy wełny owczej. Istnieją jednak inne przędze wełniane oraz włókna pochodzenia zwierzęcego, które używa się do tkania współczesnych dywanów. Coraz częściej można je spotkać w sprzedaży, więc napiszę o nich poniżej w skrócie. 

Owce Merino

1. Wełna z lamy i alpaki:

Włókno z włosia lamy jest delikatne i miękkie. Jednak nie może ono równać się wełną z alpaki (krewna lamy), która ze względu na miękkość i trwałość uważana jest za jedną z najbardziej luksusową i najdroższych na świecie. Wełna z alpaki jest ceniona także ze względu na swoje właściwości termiczne, wodoodporne i hipoalergiczne. Jest ona jedyną hipoalergiczną wełną, stąd polecana jest do mieszkań alergików nie tylko na dywany, ale pledy, poduszki i kołdry. Chociaż podobna do wełny owczej, wełna z alpaki jest od niej cieplejsza, lżejsza i siedem razy mocniejsza.

Lamy (po lewej) i  alpaki (po prawej)

 

Wełna z lamy (po lewej) i z alpaki (po prawej)

Dywany z Alpaki

2. Moher i kaszmir:

Moher to wełna z kóz angorskich (oryginalnie z Turcji), a kaszmir to wełna z kóz kaszmirskich (z Mongolii). Przędza z moheru uważana jest za luksusową, choć w porównaniu do wełny z alpaki czy kaszmiru nie jest ona tak miękka. Wartośc moheru wynika z tego, że łatwo się go farbuje, ma błyszczący połysk i nie kurczy się w wodzie jak inne wełny. Wadą jest jego łatwe mechacenie się. Dywany z wełny kóz kaszmirskich od wieków zalicza się do najbardziej doskonałych Wełna kaszmirska jest najdroższą wełną, więc coraz rzadziej można napotkać się z dywanem wykonanym z niej w 100%. 

 

Kozy angorskie (po lewej) i kozy kaszmirskie (po prawej)

Po lewej moher (o góry włókno, na dole wełna) oraz kaszmir (o góry włókno, na dole wełnaj)

Dywan z moheru

 Dywany z wełny kóz kaszmirskich

3. Angora:

Angora to przędza wykonana z włosów królika angorskiego (oryginalnie z Turcji). Jest ona jedwabista oraz delikatniejsza i miększa od kaszmiru, ale też rzadko używana przy produkcji dywanów. Zaznaczyć muszę, że solidaryzuję się z wieloma amerykańskimi producentami odzieży w USA, którzy wstrzymali zakup Angory do swoich wyrobów jako protest wobec okrutnych praktyk w hodowlach królików na przemysłową skalę.  

Królik angorski

Angora: wełna z królika angorskiego

4. Końskie włosie:

Włókno z włosia końskiego nie jest włóknem używanym powszechnie, ponieważ jest ono bardzo grube. Niemniej jednak jest stosowane do dywanów w kombinacji z innymi naturalnymi włóknami (np. z juty, wełny czy bawełny) lub do ich podkładów.

 

Konie i końskie włosie

 Wykładzina dywanowa z juty i końskiego włosia

Rzadkie przykłady dywanów z włosia końskiego

5. Wełna z sierści wielbłąda:

Wełna wielbłądzia posiada doskonałe właściwości termostatyczne. Najbardziej ceniona jest jej delikatość i puszystość. Wełna ta znajduje zastosowanie nie tylko przy produkcji dywanów, ale też  pościeli, pledów oraz kołder.

Wielblądy

Włólno z sierści wielbłąda

 Dywany z wełny wielbłądziej

Dywany wełniane nadal należą do najpopularniejszych i najbardziej cenionych za swoją trwałość, wzornictwo oraz doskonałą miękkość. Za najlepsze na świecie uznaje się te z wełny nowozelandzkiej (z owiec Merino) i te z wełny kóz kaszmirskich, które gwarantują najwyższą jakość runa nadając dywanom wyjątkowy połysk. Ponadto do najbardziej luksusowych zalicza się dywany wykonane z wełny dziewiczej, tzn. z pierwszej strzyży, za które trzeba słono zapłacić. Przestrzegam przed ich tańszymi modelami, ponieważ ceny prawdziwych wełnianych dywanów są ciągle wysokie. Zaniżone ceny zwykle oznaczają, że jakość wykonania i wełny jest gorsza, oraz że dywan nie jest wykonany z wełny w stu procentach. Najprawdopodobniej do ich produkcji wykorzystano innych syntetycznych włókien.

Anna Grochowska NCIDQ, IIDA, LEED AP ID+C

ANNALINE INTERIOR DESIGN LLC

annalineid@gmail.com
+ANNALINE ID
Annaline's website
Annaline on Facebook

 Przykłady tradycyjnych i współczesnych naturalnych dywanów z wełny

Z góry dziękuję za uwagi i komentarze!

Dywany z włókien roślinnych

Większość współcześnie produkowanych dywanów jest wykonana z włókien syntetycznych.  W związku z tym, jednym z popularnych trendów przy projektowaniu luksusowych mieszkań jest stosowanie dywanów z włókien naturalnych (ang. natural fiber rugs). Proszę się jednak nie zniechęcać, bowiem nie jest to moda tylko dla bogaczy. Naturalne dywany są dostępne na każdą kieszeń.

Najpierw przyglądnijmy się bliżej pojęciu „włókna naturalne” . Mianowicie, do włókien naturalnych zaliczamy te pochodzenia roślinnego (jak np. bawełna, len, sizal, konopie), zwierzęcego (jak np. owcza wełna, kozia sierść, końskie włosie, ptasie pióra, kokony jedwabników), i mineralnego (azbest). Jak wszystkim wiadomo, azbest jest szkodliwy dla zdrowia, więc nikt nie myśli o wytwarzaniu z niego dyawnów. Dywany z włókien pochodzenia zwierzęcego dominują rynek, należą jednak do najdroższych opcji. Dlatego poniżej skupię się nad analizą dywanów z włókien pochodzenia roślinnego.

Dlaczego dywany z nici roślinnych są popularne?

1.      Ekologia:

Jedną z najbardziej atrakcyjnych cech dywanów naturalnych jest fakt, że są one wykonane z trwałych zasobów naturalnych (stosunkowo szybko odnawialnych surowców). Produkcja dywanów z włókien roślinnych ma stosunkowo niewielki wpływ na środowisko. W przeciwieństwie do wyrobów syntetycznych, tekstylia wykonane z przędzy roślinnej są biodegradalne, a więc rozkładają się po jakimś czasie, nie zalegają na wysypiskach śmieci i nie niszczą środowiska. Wybór takich dywanów jest szczególnie popularny wśród osób dbających o ekologicznie zaprojektowanie mieszkania.

Jest jeden wyjątek: bawełna, której zwykle nie wymienia się w grupie dywanów ekologicznych. A dlaczego? Ponieważ jest ona produkowana przy użyciu ogromnej ilości pestycydów. Te niezwykle agresywne środki chemiczne zatruwają wody gruntowe i są zagrożeniem dla zdrowia, ludzi, zwierząt i roślin. W konsekwencji tyko tekstylia z ekobawełny są uznawane za ekologiczne, ale jak dotąd jest ich na rynku bardzo mały procent.

2. Cena:

W porównaniu do dywanów z nici pochodzenia zwierzęcego, ceny dywanów z włókien roślinnych są bardziej atrakcyjne, bowiem na koszt dywanu, oprócz jego wielkości i skomplikowanego wzoru, wpływa rodzaj materiału użytego do jego produkcji. Stąd nie zdziwi fakt, że najtańsze dywany będą z nici najtańszej rośliny jaką jest juta, a nie z wełny owiec nowozelandzkich.  

3.      Estetyka:

Dywany z włókien roślinnych, wzbudzają zachwyt swoją prostotą i ascetycznym pięknem. Dopasowują się doskonale zarówno do wnętrz współczesnych jak i tradycyjnych. Włókna naturalne, cechują się nieregularnością, która jest częścią ich uroku. Różnica w grubości nici i kolorze wpływa na to,  że każdy produkt jest niepowtarzalny.

Do połowy XX wieku rośliny (z wyjątkiem bawełny), na rynku produkcji dywanów prawie się nie liczyły.  Używano je głównie do wyrobu lin i sznurków. Dopiero pod koniec XX wieku, dzięki rozwojowi technologii tkackich oraz coraz większemu zainteresowaniu surowcami ekologicznymi wróciły one do łask. A zatem, z jakich roślin najczęściej produkuje się dzisiaj nici na dywany? Warto je omówić, bowiem jest ich duży wybór w sklepach, i często trudno jest zdecydować się na odpowiedni produkt.

1.      Sizal (ang. sisal) – uzyskiwany z liści agawy, jest najbardziej wytrzymałym ze wszystkich włókien naturalnych. Czyli dywany z sizalu nadają się do miejsc o dużym natężeniu ruchu, jak korytarze i salony. Są one bardzo odporne na większość plam i są łatwe w utrzymaniu. Nie nadają się na zewnętrz tarasy czy balkony i do pomieszczeń, gdzie mogą być narażone na zamoczenie, jak np. łazienki, kuchnie czy pralnie.

 

2.      Juta (ang. jute) – to najbardziej miękkie z włókien naturalnych. Oznacza to, że dywany z juty są najmniej trwałe. Jednak są one najbardziej popularne, ponieważ nie tylko przypominaja swoim wyglądem wełnę oraz są najprzyjemniejsze w dotyku, ale również należą one do najtańszych. Nie nadają się na zewnętrz.

3.      Trawa morska (ang. seagrass) – bardzo wytrzymałe włókno, odporne na plamy. Trawa morska nie jest barwiona, co oznacza, że nie wydziela, żadnych szkodliwych środków chemicznych ani toksyn, co jest idealne do mieszkań alergików lub do pokoi dziecięcych. Mało odporne na warunki atmosferyczne, za to nadają się do piwnic czy do ruchliwych korytarzy.

 

4.      Trawa górska, konopie (ang. mountaingrass lub hemp) –włókna z tej trawy są troszkę twardsze od tych z trawy morskiej. Również się ich nie barwi i pozostawia w naturalnym ciemnym, prawie brązowym kolorze. Takie dywany mają bardziej zróżnicowaną teksturę niż te z trawy morskiej.

5.      Skorupa kokosa (ang. coir) – włókna te są stosunkowo wodoodporne (też na wodę morską), stąd cieszą się one popularnościa wśród producentów mat i wycieraczek.

6.      Bambus (ang. bamboo)  – dość wytrzymałe włókno odporne na naturalny ogień i wodę. Dywany lub maty bambusowe są bardzo łatwe w pielęgnacji (można je nawet umyć pod prysznicem), ale powinny mieć filcowy podkład, aby nie rysować podłóg.

Projektanci wnętrz uwielbiają dekorować wnętrza dywanami z włókien naturalnych, ponieważ niezależnie od tego czy jest to drogi perski wyrób czy mało kosztowny dywan z juty ich walory przewyższają pod każdym względem produkty syntetyczne. Ponadto dywany te łatwo dopasowują się do pomieszczeń zarówno formalnych (jak np. jadalnia) jak i mniej formalnych (jak np. sypialnia czy pokój dziecinny). Można do nich użyć ozdobną bordiurę (obwódkę), a także zamówić na każdy wymiar. Kiedy zaistnieje potrzeba wyeksponowania w pomieszczeniu bardziej ozdobnych mebli i kolorowych obrazów, pełnią one funkcję wiążącego i uspokajajacego tła.

 

Próbka dywanu z sizalu w ozdobną bordiurą:

Ja sama, kiedy dekorowałam swoje własne mieszkanie od początku wiedziałam, że na pewno dobiorę dywany z nici naturalnych, co też wszystkim moim klientom polecam. Takie naturalne wyroby pozwalają stworzyć nie tylko ekologiczne, ale też eleganckie i niepowtarzalne wnętrza. Co więcej, jestem zwolenniczką naturalnej kolorystyki, ponieważ pomimo możliwości wybielania lub farbowania włókien roślinnych na setki kolorów, takie zabiegi nie są nigdy trwałe. Z czasem farbowane dywany ciemnieją lub blakną i wracają do naturalnego koloru. Ponieważ dywany naturalne są dość płaskie, często używam ich warstwowo z innymi. Służą one wtedy jako naturalne tło dla mniejszych, ale bardziej ozdobnych perskich dywanów czy naturalnych skór z sierścią, które w innym przypadku byłyby za małe do danego pokoju, tym samym niewłaściwie wyeksponowane.

Po tym krótkim przeglądzie mam nadzieję, że wzbudziłam państwa zainteresowanie pięknymi dywanami z roślin i chęć ich nabycia do swoich mieszkań.  Zachęcam wszystkich do zwrócenia uwagi na ten ekologiczny trend, który jak przewiduję będzie w przyszłości dominujący.

Anna Grochowska NCIDQ, IIDA, LEED AP ID+C

ANNALINE INTERIOR DESIGN LLC
+ANNALINE ID 

annalineid@gmail.com
Annaline's website

Annaline on Facebook

Przykłady na warstwowe dekorowanie dywanami.

Bonus dla dociekliwych:

Z jakich innych włókien roślinnych produkuje się dzisiaj nici?

·        len (ang. flux),

·        manila, czyli włókna z liści banana (ang. abaca),

·        trzcina cukrowa (ang. bagasse),

·        kapok (ang. kapok),

·        sosna (ang. pine),

·        rafia, czyli palma iglasta (ang. raffia),

·        szczmiel biały lub rami/ramia, czyli rodzaj azjatyckiej pokrzywy (ang. ramie),

·        ketmia konopiowata (ang. kenaf),

·        ananas (ang. piña),
·        piasawa (swahili: piassava) -włókno z palm przeznaczane na szczotki i miotły 

·        drewno (ang. wood).